Wróć na początek strony
Przejdź do wyszukiwarki
Przejdź do treści głównej
Przejdź do danych kontaktowych
Przejdź do menu górnego
Przejdź do menu prawego
Przejdź do menu dolnego
Przejdź do menu bocznego
Przejdź do mapy serwisu

Zasłużeni dla gminy

Znajdujesz się w: Gmina Zasłużeni dla gminy

Zasłużeni dla gminy

Artykuł

Aleksander Fredro

Aleksander Fredro (1793-1876) – komediopisarz.

Andrzej Nowina Ujejski

Ks. Andrzej Nowina Ujejski (1801-1867) – z pochodzenia był Krościeniakiem. Urodził się w 1801 r. Pochodził z rodziny szlacheckiej. Jego ojciec Bonawentura był oficjalistą dworskim. Studia gimnazjalne i teologiczne ukończył w Przemyślu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1826 r. i został skierowany na parafię do Leżajska. Następnie po czteroletnim pobycie w Woli Zarczyckiej objął stanowisko proboszcza w rodzinnym Krościenku Wyżnym. W ciągu swego duszpasterstwa zabezpieczył brzeg Wisłoka, a kościół drewniany poszerzył i upiększył, otaczając go m.in. murem z czterema kaplicami, z których tylko jedna przetrwała do dnia dzisiejszego. Ponadto wybudował nową wikarówkę. Dla parafian był jak ojciec. Ratował ludzi w czasie głodu, poparł budowę spichlerza gromadzkiego. Dla dobra dzieci wznowił szkółkę parafialną. Podczas swojej posługi w Krościenku Wyżnym opracował bardzo cenne źródło historyczne, tj. kronikę parafialną  - Liber Memorabilium. Opisuje ona życie krościeniaków w XIX w., a także wydarzenia na świecie. Ponadto prezentuje zwyczaje, obrzędy oraz słownictwo, jakim wówczas się posługiwano. Ks. Ujejski zmarł w 1867 r., na swojej plebanii, otoczonej przez rzeszę parafian, którzy z niepokojem czekali na informacje o stanie zdrowia ich pasterza.

Ludwik Jabłoński

Ludwik Jabłonowski (1810-1887) – pamiętnikarz, poeta i powstaniec listopadowy i Wiosny Ludów.

Wojciech Michna

Ks. Wojciech Michna (1820-1893) – przyszedł na świat 12.03.1820 r. w Krościenku Wyżnym w rodzinie chłopskiej. Od najmłodszych lat jego ojciec Franciszek podjął starania, aby synowi zapewnić odpowiednie wykształcenie. Wojciech podjął naukę najpierw w Krościenku Wyżnym, a następnie w szkole głównej w Jaśle. Ukończył także gimnazjum w Przemyślu. W latach 1840 – 1845 studiował teologię w Seminarium Duchownym w Przemyślu. Od czasu święceń kapłańskich ks. Michna zaangażowany był w działalność społeczną i polityczną. Początkiem 1847 r. został aresztowany i osadzony w więzieniu we Lwowie. Został mu wytoczony proces o przystąpienie do nielegalnej organizacji i przygotowywanie powstania przeciw austriackiemu zaborcy. Został zwolniony dzięki cesarskiej amnestii z marca 1848 r. Nie zaprzestał działalności narodowej prowadzonej w okresie trwającej Wiosny Ludów. W latach 1851 – 1858 pełnił obowiązki duszpasterskie w Miechocinie, Pysznicy, Grodzisku k. Leżajska, Drohobyczu, Krakowcu, Świlczy, Łące i Przeworsku. Pod koniec 1858 r. został komendariuszem kościoła w Medyce. Tam rozpoczęła się jego praca literacka i publicystyczna oraz zaangażowanie w redagowanie czasopism dla ludu, takich jak: „Dzwonek”, „Chata”, i „Nowiny” wydawanych we Lwowie i Krakowie. Ks. Michna jest autorem ponad 300 artykułów i 10 książek, wśród których na uwagę zasługuje „Przemyśl i jego okolice” z 1872 r.

Gerard Szmyd

Ks. dr Gerard Szmyd (1885-1938) – uczęszczał do szkoły powszechnej w Krościenku Wyżnym. Po ukończeniu czwartej klasy pobierał naukę przez rok w Krośnie. Chcąc ukończyć szkołę średnią, przeniósł się do Jasła. Tam poznał pochodzącego z Komborni, późniejszego profesora UJ Stanisława Pigonia, z którym się zaprzyjaźnił. Gerard w 1906 r., wybrał seminarium lwowskie, gdyż był w mieście uniwersytet, którego Przemyśl nie posiadał. Święcenia przyjął z rąk abp. Józefa Bilczewskiego 10 lipca 1910 r. Jego pierwszą placówką, w której pełnił posługę jako wikariusz był Kałusz. Po dwóch latach objął wikariat w parafii Matki Bożej Śnieżnej we Lwowie, będąc równocześnie notariuszem kurii metropolitarnej. Od 1913 r. pracował na stanowisku wikariusza we lwowskiej katerze. W międzyczasie, ukończył studia i uzyskał stopień doktora teologii na Uniwersytecie Jana Kazimierza.  Za jego staraniem do Krościenka Wyżnego przybył znany malarz – Jan Henryk Rosen, który jest autorem polichromii w miejscowym kościele. 1930 r. przyniósł ks. Gerardowi Szmydowi stanowisko proboszcza parafii św. Marii Magdaleny we Lwowie, które pełnił aż do śmierci.

Ks. dr Gerard Szmyd był nie tylko patriotą, szanowanym księdzem, ale także wybitnym pisarzem. W trakcie swojego życia stworzył kilka dzieł o charakterze religijnym i społecznym. Publikacje jakie powstały spod jego ręki są cenione po dzień obecny. Jego najwybitniejszym dziełem jest „Mszał Rzymski”, który wydano w 1935 r.  Został on opracowany przez ks. Szmyda jako odpowiedź na apel papieża Piusa X.

Włodzimierz – brat ks. Gerarda Szmyda, jako oficer Wojska Polskiego wspominał niejednokrotnie, iż w czasie wojny polsko-ukraińskiej „odwiedzał nocą polskie stanowiska” utożsamiając się z tymi, którzy na ołtarzu Ojczyzny gotowi byli złożyć największą ofiarę. Ks. Szmyd mimo trudnej wojennej zawieruchy pomagał grzebać zmarłych i poległych w pobliżu domów, gdyż cmentarz był wówczas niedostępny.  W uznaniu zasług na polu walki odznaczono ks. Gerarda m.in.: Krzyżem Walecznych, dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości i medalami harcerskimi. Został pochowany został na Cmentarzu Obrońców Lwowa.

Antoni Lorens

Antoni Lorens (1888-1962) – zasłużony doktor medycyny i działacz społeczny. Urodził się 11 czerwca 1888 r. w Krościenku Wyżnym. Studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, który ukończył w 1918 r., uzyskując stopień doktora wszechnauk lekarskich.

Już jako student działał społecznie. Organizował w Krościenku, w czasie wakacji i przerw świątecznych, przedstawienia w amatorskim kółku teatralnym, wycieczki, festyny i imprezy okolicznościowe. Pierwszą wojnę światową spędził na różnych frontach, w charakterze lekarza wojskowego. Po dwuletnim pobycie w Szpitalu św. Łazarza w Krakowie osiedlił się w Krośnie, gdzie od 1 lipca 1924 r. pełnił obowiązki lekarza miejskiego, potem powiatowego, a następnie pracował jako lekarz szkolny i nauczyciel higieny. W tym czasie kierował sekcją odczytową Towarzystwa Szkoły Ludowej. 

W trosce o zdrowie młodzieży wydał popularną broszurkę o gruźlicy i pomagał przy tworzeniu boisk sportowych i domów ludowych. Organizował kursy dokształcania ogólnego po wsiach, kursy przysposobienia rolniczego. Zakładał biblioteki wiejskie, świetlice. W Krościenku Wyżnym założył kasę Stefczyka. W czasie okupacji pracował w komitecie opieki nad wysiedlonymi, pomagał jeńcom i więźniom obozów. Po wojnie pracował w dalszym ciągu jako lekarz szkolny i członek Rady Narodowej w Krośnie.

Oprócz zainteresowania sprawami gospodarczymi i oświatowymi Krościenka Wyżnego i wspomnianą działalnością praktyczną na rzecz środowiska lokalnego, zajmował się dokumentacją historii regionu. Wspólnie z ks. Michałem Pelczarem zredagował obszerną monografię Krościenka i Iskrzyni, był inicjatorem wydanego w 1957 r. przewodnika po Krośnie.

Zmarł 21 stycznia 1962 roku i pochowany został na cmentarzu komunalnym w Krośnie.

Michał Pelczar

Ks. dr Michał Pelczar (1890-1964) – urodził się w Krościenku Wyżnym w 1890 r. Studia gimnazjalne ukończył w Przemyślu. Po maturze wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. W 1916 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk bp. Józefa Sebastiana Pelczara. Studia doktorskie ukończył na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w 1927 r. Posługę kapłańską pełnił w Drohobyczu. Wspominany był jako katecheta cichy i pełen skromności, znał kilka języków. Po zawierusze związanej z II wojną światową szczęśliwie wrócił do Krościenka Wyżnego, zostając przygarniętym przez ówczesnego kierownika szkoły Ignacego Podkula. Podczas pobytu w rodzinnej parafii gromadził materiały do monografii Krościenka Wyżnego. Robił wypisy z parafialnego archiwum, spisywał opowiadania starszych, dawne pieśni i zwyczaje. Efekty jego wspólnej pracy wraz z dr Antonim Lorensem można znaleźć w książce "600 lat doli i niedoli Krościenka Wyżnego i Iskrzyni".

Jan Szelc

Jan Szelc (1935-2008) – poeta, nauczyciel.

Ks. Jan Szpunar – ksiądz prałat, dziekan w dekanacie Lutowiska i Krosno II, ur. 12 lipca 1942 r. w Kraczkowej. Po ukończeniu przemyskiego seminarium duchownego (1960-1966) przyjął święcenia prezbiteratu w Przeworsku 26 czerwca 1966 r. Następnie podjął posługę kapłańska w następujących parafiach, najpierw jako wikariusz: Zagórz (1966-1969), Grabownica (1969-1971), Rzeszów Fara (1971-1976), Jasło Fara (1976-1978), potem jako proboszcz w parafii Czarna k. Ustrzyk (1978-1988), a od 1988 do 2012 proboszcz parafii Krościenko Wyżne. Zmarł 25 lipca 2015 r.

Otrzymał odznaczenie "Zasłużony dla Kultury Polskiej" nadane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Uchwałą NR VI/36/2015 Rady Gminy Krościenko Wyżne z dnia 28 maja 2015 roku nadano mu Honorowe Obywatelstwo Gminy Krościenko Wyżne.

Ks. Michał Józefczyk (1946-2016) – proboszcz Parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Tarnobrzegu – Serbinowie, społecznik, inicjator budowy wielu kościołów.

 

Niniejszy serwis internetowy stosuje pliki cookies (tzw. ciasteczka). Informacja na temat celu ich przechowywania i sposobu zarządzania znajduje się w Polityce prywatności. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie informacji zawartych w plikach cookies - zmień ustawienia swojej przeglądarki.